Elektrolytisch ontroesten | ||||||
Elektrolyse
Ontroesten
Anyway, electrolyse is dus twee electroden in een bak met water en een gelijkstroom erdoorheen jagen.
De electrode die we anode noemen is verbonden met de + van de stroombron. De kathode is dus verbonden met de -.
Van de scheikundelessen op school weten we nog dat bij de anode zuurstof opborrelt omdat er een oxidatieproces plaatsvindt.
De hiervoor benodigde electronen komen bij de cathode vandaan.
De reductie van het water bij de cathode doet waterstofgas opborrelen.
De onttrekking van zuurstof zou je eigenlijk van toepassing willen zijn op het verroeste voorwerp.
Dat kan dus heel eenvoudig door het als kathode te gebruiken.
De consequentie is dus ook dat de anode een stuk ijzer moet zijn dat we moeten opofferen.
Hiermee is dus duidelijk hoe de opstelling moet zijn.
Voeding
Bad
Ontroesten
Het te ontroesten voorwerp maak je aan de min van de voeding vast en plaats je ergens in het bad.
Zorg ervoor dat het de anode niet raakt want dat betekent kortsluiting!
Je kunt allerlei stukjes plastic en dergelijke gebruiken als afstandhouder. Zorg voor goed electrisch contact.
Het is handig om veel gebruik te maken van krokodilklemmen. Een bosje testdraden met klemmetjes is erg goedkoop en reuze handig.
Je kunt zo de schakeling (groot woord) ad hoc opbouwen en wijzigen.
In mijn opstelling heb ik een 10A autozekering opgenomen, ook door middel van deze klemmetjes.
Verder is het handig een amperemeter ertussen op te nemen. Aan de hand hiervan kan ik het elektroliet finetunen zodat er een stroom van ca. 3A loopt.
Als alles in place is, begint het proces meteen. Dit is goed te zien aan het bruisen van de electroden. De anode geeft wat grotere bellen dat de kathode.
Meet als je kan de stroomsterkte. Bij een lage stroom meer soda toevoegen of controleer het electrisch contact van de electroden.
Verder is het een kwestie van wachten. Het proces is klaar als alle roest op het voorwerp is omgezet in egaal zwart hematiet.
Wanneer je dit oppoetst ontstaat een donkergrijs uiterlijk. Meestal laat ik het een nachtje staan.
De sodaoplossing is niet milieubelastend en kan eenvoudig weggekieperd worden. Door gebruik wordt het bruin van de roestdeeltjes die van de elektroden loslaten.
Je kunt er ook gewoon met je handen in zitten.
Je kunt zelfs het ontroeste voorwerp in het bad bewaren totdat je er verder iets mee gaat doen, het zal namelijk niet roesten.
Overigens wordt niet alle roest omgezet, de roest die niet wordt omgezet, wordt losgemaakt zodat die makkelijk te verwijderen is.
Bij ernstig doorgeroeste voorwerpen kun je het proces versnellen door het af en toe schoon te krabben om de roestbladders te verwijderen.
Als het voorwerp geverfd is of voorzien van een andere coating of vervuiling dan zal dit er gewoon af vallen.
Zo eenvoudig als ik bovenstaande beschreven heb, zo eenvoudig is het in de praktijk echt.
Maar... er kan veel misgaan. En bovendien is een pagina over dit onderwerp niet compleet zonder een rits waarschuwingen.
Electriciteit en vocht is een potentieel gevaarlijke combinatie. Neem de nodige voorzorgsmaatregelen in acht.
Omdat beide electroden van ijzer zijn is kortsluiting snel gemaakt. Zorg voor zekeringen en schakel pas in als alles nog een keer gecontroleerd is.
Tijdens electrolyse ontstaat waterstofgas en zuurstofgas. Vermijd inademing van deze gassen, ventileer goed!
Waterstofgas en zuurstofgas samen worden niet voor niets knalgas genoemd. Dit is een explosief mengsel dus ventileer goed! En niet met een peuk in je mond boven de bak hangen!
Vermijd vonken in de buurt van het gas. Zorg dat de elektroden stevig contact maken en dus geen vonken kunnen laten ontstaan. Schakelaars vonken meestal ook.
Gebruik nooit RVS als anode. Dat lijkt wel lekker schoon te blijven maar door de electrolyse komen er chromaten in de elektroliet. Dit geeft ernstige gezondheids- en milieubezwaren. Een gele verkleuring van de elektroliet duidt op de aanwezigheid van chromaten.
Let op dat je de juiste soda (natriumcarbonaat) gebruikt: zakje schoonmaak soda van Driehoek. De verkeerde, Caustic soda (gootsteen ontstopper) is natronloog en zet je huid om in zeep.
Het gebruik van keukenzout om de geleiding van water te bevorderen ligt voor de hand maar betekent dat er naast waterstof en zuurstof ook nog chloorgas vrijkomt bij het proces. Afrader dus.
|